کافه پیانو

«می خواهم بگویم آنقدر به شیرینی اش حساسم که اگر دانه های شکر را بزرگ تر از این می ساختند که حالا می سازند_یعنی می شد آن ها را بشمری و اگر کسی بهت نمی خندید-حتما آن ها را می شمردم و بعد می انداختم توی قهوه»

کافه پیانو پیشکش شده است به هولدن کالفیلد عزیز.نمی دانم،شاید من شرطی شده ام که هر جا جمله هایی می بینم که با عباراتی مثل«می خواهم بگویم» شروع می شود زود یاد ناتور دشت و سالینجر می افتم.

گفتم این را اول از همه بگویم چون همان صفحه های اول خیلی توی چشمم زد!

کافه پیانو رمان خوش خوانی است،یعنی زود می روی جلو بدون اینکه خسته شوی.اسم گذاری فصل ها خیلی جذاب است،خواننده را کنجکاو می کند که مثلا توی فصلی با نام «متوسط بودن،حال به هم زنه گل گیسو» قرار است چه چیزی را بخوانی.اما گاهی اوقات توی همین فصل ها اتفاقی «داستانی» نمی افتد.شخصیت ها می آیند و می روند بدون اینکه تاثیری در پیش بردن کتاب داشته باشد.انگار نویسنده یک دفترچه داشته و جمله ها و عباراتی که به ذهنش رسیده یادداشت کرده تا روزی توی یک کتابی بیاورد!

مثلا خاله فرحناز در فصل «بهش نگو این» همین جوری می آید و می رود تا نویسنده جمله هایی بگوید که توی ذهن آدم بماند.یا به قول خود نویسنده جمله های طلایی.مثل این:

«اگر می بینید کسی کار بزرگی نمی کند،برای این است که یا لباسی ندارد که بهش تکلیف کند یا اساسا آدم کوچکی ست.»

طوری که امکان ندارد صفحه ای را باز کنی و با عباراتی از این دست رو به رو نشوی،و این جملات گاهی حس زورچپان می داد بهم!

دیگر اینکه من نتوانستم با شخصیت های زن داستان(پری سیما و صفورا) ارتباط برقرار کنم.به نظرم خوب پرداخت نشده بودند،مخصوصا پری سیما که  فقط یک سری تصویر و کد از او داده شده بود.(برعکس دختر هفت ساله داستان،گل گیسو که واقعا شخصیتی داستانی بود،و خودش با حرفها و دیالوگ هایش خودش را به خواننده معرفی می کرد.)

اواخر کتاب  می فهمیم که اتفاقات کتاب واقعی بوده.به نظرم،من خواننده می خواهم داستان بخوانم،کاری هم ندارم که این اتفاقات واقعی است یا نه،و همین آدم های واقعی، باید «داستانی» پرداخت شوند.(این بود نظریه من!)

دیگر اینکه بعضی جاها در گفت و گوها به نظرم آمد که دلیلی ندارد مثلا کلمه ای می خواهند،می خان نوشته شود.مگه می خوان محاوره ای نیست؟چرا باید به می خان تبدیل شود؟

دلیل فاصله گذاری بین پاراگراف های مربوط به هم را هم نفهمیدم.معمولا وقتی بین پاراگراف ها فاصله می افتد که قرار است زمان و مکان و موضوع عوض شود.

و مساله دیگر،با اینکه کتاب پر بود از ارجاعاتی به داستان ها و فیلم ها و آدمهای دیگر اصلا پانویس نداشت.خب شاید همه مایکل داگلاس و پیرس برازنان را نشناسند.

و اینکه من دلیل آوردن و  بولد شدن مارک ها را نفهمیدم.مثلا:

-این بود که رفتم مانتوی سبز کم حالی را که مال مهد گل گیسو بود و هنوز نکرده بودیم بندازیمش توی ماشین لباسشویی وستانگ هاوس مان که بشوردش...

-سبزی های آماده را که از فریزر فیلکواش بیرون می آورد...

-یه اسپرسوساز خونگی دارم.دلونگی یه...پایه ای؟

حالا اگر نمی گفت اسپرسوسازشان چه مارکی است نمی شد؟

با تمام این ها کافه پیانو کتابی است که در یک عصر کشدار تابستانی می چسبد،به دلایلی مثل اینکه فصلی دارد با نام «چه قدر این غیر مترقبه بودن ها قشنگ است»!

این نقد یاسر نوروزی را هم دوست داشتم.

مشخصات کتاب:کافه پیانو/فرهاد جعفری/نشر چشمه